ایران در صدد ثبت جهانی جنگل های هیرکانی است
تهران. 29 اگست 2018 میلادی برابر با 7 شهریور 1397 هجری خورشیدی. ایرتاگ – خبرگزاری تلگراف ایران.
ایران در راستای تلاش های خود برای ارتقای جایگاه محیط زیست و حفظ جنگل های هیرکانی در صدد ثبت جهانی 130 هزار هکتار از این جنگل ها در 12 سایت در استان های گیلان، مازندران، گلستان و سمنان است
بنا به گزارش علمی خبرنگار ایرنا
جنگل های هیرکانی با قدمتی 40 میلیون ساله یکی از ارزشمندترین جنگل های ایران و جهان به شمار می رود و از آن به عنوان موزه طبیعی یاد می شود.این جنگل پهن برگ هیرکانی به عنوان یک زیست بوم منحصر به فرد در جنوب دریای خزر قرار گرفته و بین کشورهای ایران و جمهوری آذربایجان مشترک است.
جنگل های هیرکانی زیست بوم 296 گونه پرنده و 98 گونه پستاندار است، همچنین 150 گیاه بومی درختی و بوته ای (مانند شمشاد و انجیلی) نیز در آن یافت می شود. این جنگل ها بر اساس ارتفاعی که در آن قرار دارند پوشش گیاهی متفاوتی دارند، از معروف ترین درختان این جنگل ها می توان از راش، بلوط، توسکا، نارون، زبان گنجشک و شمشاد نام برد.
بنا بر گزارش های اعلام شده ایران طی چند دهه اخیر به دلایل مختلف از جمله برداشت های بی رویه، قاچاق ، برداشت برای تهیه ذغال و حتی استفاده های محلی بخش زیادی از عرصه های جنگلی کشور را از دست داده است. اکنون به صورت رسمی حدود 1.6 میلیون هکتار از جنگل های شمال کشور باقی مانده است که این رقم در دهه 30 حدود 3.5 میلیون هکتار بود یعنی در این مدت حدود دو میلیون هکتار را از دست داده و از این 1.6 میلیون هکتار نیز نیمی مخروبه است.
در زاگرس هم 30 درصد از عرصه 6 میلیون هکتاری جنگل را از دست رفته است، برآوردها می گوید در طول دو دهه اخیر حدود 18 میلیون درخت بلوط و بنه خشک شده است، همچنین در مدت 5 سال اخیر 4 میلیون درخت شمشاد -- گونه اندمیک و منحصر به فرد ایران در شمال کشور از بین رفته است.
نقش جنگل های هیرکانی شمال کشور به عنوان یکی از بی نظیرترین جنگل های خزان کننده پهن برگ دنیا و همچنین به عنوان منبعی از ذخایر ژنتیکی کشور، قابل اهمیت است
علی بالی رییس گروه بررسی های جغرافیایی معاونت محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست و مدیر ملی پایگاه جنگل های هیرکانی در مناطق پیشنهادی تحت مدیریت سازمان محیط زیست به خبرنگار علمی ایرنا گفت: اگر ایران در زمره 20 کشور برتر دنیا از لحاظ تنوع زیستی باشد، اما با توجه به اینکه در کمربند خشک و نیمه خشک و با میزان بارش یک سوم جهانی قرار دارد، از لحاظ میزان جنگل در زمره کشورهای با پوشش کم جنگلی ( حدود 8 درصد از مساحت کشور جنگل است ) است و در این میان سهم جنگل های هیرکانی نیز حدود 1.2 درصد است.
وقتی یک اثر در فهرست جهانی این سازمان ثبت میشود همه اعضای کنوانسیون 1972 که 191 کشور عضو آن هستند و 1092 اثر طبیعی، فرهنگی، ترکیبی و منظر فرهنگی از 167 کشور در فهرست آن جای گرفته است، متعهد هستند با مشارکت جهانی از آن مراقبت کنند.
اعتبار ناشی از پیوستن به کنوانسیون و داشتن محوطههایی که در فهرست میراث جهانی ثبت شدهاند، عاملی است که سبب افزایش توجه و آگاهی کشورهای عضو نسبت به حفاظت از این میراث میشود. حفاظت از این آثار در زمان جنگ به عنوان مکانهای امن و معرفی حرفهای و شایسته آثار به زبانهای مختلف در کشورهای جهان که زمینه ساز شکلگیری مقاصد مهم گردشگری دنیا شده و معمولاً در اقتصاد کشورها و جوامع محلی نقش بسزایی دارد، از جمله نتایج مثبت و مهمی است که از این اتفاق مهم جهانی حاصل شده است.
یکی از مزایای مهم پذیرش کنوانسیون، خاصه برای کشورهای در حال توسعه، دستیابی به صندوق میراث جهانی است. به منظور شناسایی، حفاظت و معرفی محوطههای میراث جهانی، سالانه اعتباری در اختیار کشورهای عضو قرار میگیرد.
همچنین در مواردی که آسیبهای انسانی یا طبیعی به محوطهها وارد میشود، کمکهای فوری برای تعمیر این آسیبدیدگیها در اختیار کشورهای عضو قرار میگیرد. در مورد فهرست میراث جهانی در خطر نیز توجه و کمکهای مالی ملی و بینالمللی بر محافظت از این محوطهها که به طور خاص در معرض خطر قرار دارند، اختصاص مییابد.